Хөрс бол бидний амьдралын үндэс. Гэвч үйлдвэрлэл, хөдөө аж ахуйн химийн бодис, буруу хаясан хог хаягдал зэрэг шалтгаанаас болж хөрс бохирдож, эрүүл мэнд, экосистемд аюул учруулсаар байна. Энэ талаар таны мэдэх ёстой 5 баримтыг хүргэж байна.
Хөрсний бохирдол гэж юу вэ
Хөрсний бохирдол гэдэг нь хүний гараар үүсгэсэн химийн бодис болон бусад хүчин зүйлс хөрсөнд хуримтлагдан, түүний чанарыг алдагдуулахыг хэлнэ. Энэ нь газрын доройтол, ургамлын ургалт, усны чанарт сөргөөр нөлөөлдөг.
Бохирдлын гол эх үүсвэрүүд
Үйлдвэрийн үйл ажиллагаа, хөдөө аж ахуйн химийн бодис буюу пестицид, бордоо, газрын тос, уусгагч, хар тугалга, мөнгөн ус зэрэг хүнд металлууд хөрсөнд хамгийн их тархдаг. Жишээлбэл, газрын тосны алдагдлын дараа хөрсөнд олон цөмийн үнэрт нүүрсустөрөгч (PAHs) удаан хугацаагаар үлддэг.
Эрүүл мэндэд учруулах эрсдэл
Хөрсний бохирдол зөвхөн хөрсөнд үлдэхгүй, хөрсний ууршилт, усыг дамжин хүний биед нэвтэрдэг. Бохирдсон хөрстэй шууд харьцах, эсвэл бохирдуулагчийн уур амьсгалах нь хар тугалга, бензол зэрэг бодисоос болж мэдрэлийн системийн гэмтэл, хорт хавдар, хүүхдийн хөгжлийн саатал зэрэг эрсдэлийг үүсгэдэг.
Бохирдлыг илрүүлэх, цэвэрлэхэд хүндрэлтэй
Хөрсний бохирдсон хэсгийг тогтоох, цэвэрлэхэд геологи, гидрологи, химийн шинжилгээ, GIS загварчлал зэрэг олон чиглэлийн мэдлэг шаарддаг. Цэвэрлэгээний ажил нь их цаг, өндөр өртөгтэй. Жишээ нь, АНУ-д нэгэн хүнд бохирдсон талбайг бүрэн цэвэрлэхэд олон жил, хэдэн арван сая доллар шаарддаг.
Хууль эрх зүйн зохицуулалт, орнуудын ялгаа
Хойд Америк, Баруун Европын улс орнууд хатуу зохицуулалт, стандарттай учраас бохирдсон газруудаа илрүүлж, цэвэрлэх ажилд ихээхэн хөрөнгө оруулдаг. Харин хөгжиж буй орнуудад аж үйлдвэржилт хурдацтай явагдсан ч хатуу зохицуулалт бага тул хөрсний бохирдол илүү хүндэрсэн хэвээр байна.
